در واقع ریشه نت ورک مارکتینگ به افرادی مانند جان پل گتی (John Paul Getty) میلیاردر معروف بر می گردد ، وی معتقد بود که برای رسیدن به سود ، می توان از %1 تلاش 100 نفر استفاده کرد نه از %100 تلاش خود . این یک مفهوم کاملا امتحان شده در طول زمان است و شاید این اولین باری بود که در دنیای تجارت ، افراد سودشان را از موفقیت دیگران به دست آوردند نه رقابت با آنها .
اگر تاریخچه دقیق تری از نت ورک مارکتینگ بخواهیم ، باید گفت که شکل گرفتن این تفکر به صورت یک صنعت در اقتصاد دنیا در چهار مرحله صورت گرفته است :
1) بخش اول مربوط می شود به آقای کارل رهنبورگ ( Carl Rehnborg) صاحب کمپانی نوتریلیت و طرح تجاری وی برای فروش محصولات خود و فعالیت دو جوان به نامهای Richard Devos و Joy van akdel که شروع به توزیع محصولات کمپانی نوتریلیت با تفکر Network
Marketing (تقریبا به شکل امروزی آن) کردند و در همان دهه ، مجموعه ای بزرگ و موفق را در آمریکا بوجود آوردند و سپس تصمیم به تاسیس کمپانی Amway گرفتند که محصولات خود را به روش نت ورک مارکتینگ توزیع می کرد .
2) Amway با وجود موفقیت هایی که در این زمینه کسب کرد ، از طرف دادگاه (Federal Trade Commission) FTC در آمریکا مورد اتهام قرار گرفت که پس از چهار سال در این دادگاه برنده شد و ثابت کرد روش کمپانی اش یک فرصت تجاری فوق العاده برای افراد می باشد و با این موفقیت ، نت ورک مارکتینگ وارد بخش دوم از روند رشد خود گشت و ظرف مدت 10 سال مورد توجه کمپانیهای متعددی قرار گرفت .
3) نت ورک مارکتینگ در فاز سوم از روند توسعه خود ، مورد توجه بسیاری از کمپانیها قرار گرفت و به عنوان یک صنعت توزیع کالا یا حتی خدمات ، در بین کمپانیهای تولید محصول یا ارایه دهنده خدمات پذیرفته شد و ...
4) و بعد از سال 2000 در فاز جهانی شدن ، تعداد کمپانیهایی که به این روش در دنیا فعالیت می کنند به بیش از 3000 کمپانی رسید . به عنوان مثال در آمد سالانه آمریکا از این روش حدود 40 میلیارد دلار تخمین زده می شود بیش از 14 میلیون نت ورکر در شبکه کمپانی های مختلف این کشور مشغول فعالیت اند .
و اما امروزه اصول کلی این صنعت ، در بعضی دانشگاههای جهان تدریس می شود و در حال حاضر کمتر از %2 از مردم جهان ، فعالیت در این رشته را به عنوان شغل اصلی شان برگزیده اند .
اما منطق Network Marketing چیست؟
بطور کلی در سیستمهای قدیمی اقتصادی ،سه عامل مهم و تعیین کننده در گردش اقتصاد عبارتند از : تولید کننده (کارخانه) مصرف کننده و ما بین تولید کننده و مصرف کننده و واسطه ها .
واسطه ها بصورت استاندارد به چهار دسته عمده تقسیم می شوند:
1- واسطه عمده یا Main Distributer :کسی که محصول تولیدی را مستقیم از کارخانه میخرد و کارخانه نیز فقط و فقط اجناس تولیدی را به او میدهد.
2- واسطه محلی یا Local Distributer :این واسطه ،شخص یا شرکتی است که در یک نقطه جغرافیایی و یا یک کشور خاص کار می کند و محصول تولیدی این کارخانه را از واسطه اصلی تهیه می کند.
3- عمده فروشها یا Whole Salers :کسانی اند که اجناس رسیده از طرف کارخانه را از واسطه محلی تحویل گرفته و آنها را به اصطلاح یکجا می خرند.
4- مغازه یا Shop : جایی است که مصرف کننده به آنجا مراجعه می کند و محصول تولید شده را از آنجا خریداری میکند.(شکل 1 کل این گردش کار را نشان می دهد.)
وجود همین واسطه ها ما بین تولید کننده و مصرف کننده یکی از مهمترین عوامل افزایش قیمت کالاها و محصولاتی است که مصرف کنندگان مصرف می کنند.مثلا در نظر بگیرید که موبایل Nokia طبق برآوردهای خود کارخانه به قیمت 50000 هزار تومان تمام می شود. که سود خود تولید کننده نیز در آن دیده شده است اما همبن موبایل در بازار بالای 100000 هزار تومان بدست ما می رسد.یعنی بیش از 100% افزایش قیمت.
مسئله تنها به واسطه ها ختم نمی شود.یکی از بزرگترین عوامل افزایش قیمت در محصولات تجاری ،گرانی تبلیغات می باشد.طبق آخرین برآوردهای اقتصادی به ازای هر یک از تابلوهای معابر و پیاده روها که چیزی در حدود 2 تا 3 میلیون تومان آب میخورد
تنها 50 نفر جذب خرید آن محصولات می گردد.خود گرانی تبلیغات نیز یکی از عوامل بسیار تعیین کننده در بالا رفتن قیمت محصول اقتصادی است.چیزی در حدود 40% از افزایش قیمت های محصولات تجاری به علت تبلیغات و گرانی انواع رسانه های تبلیغی است همبن دو عامل یعنی واسطه های مختلف تجاری و تبلیغات بیش از 80% گرانی کالاهای مصرفی را شامل می شود.
بازاریابی شبکه ایی راهی است برای خارج شدن از بار سنگین هزینه های واسطه ها و تبلیغات.
Network Marketing را تبلیغات مشتری به مشتری نیز میگویند . مثال خیلی معروف آن فیلم سینمایی تایتانیک است.بر طبق برآوردهای اقتصادی ،به ازای هر 500 نفری که فیلم تایتانیک را دیده اند،10000نفر را چه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم ،تشویق به رفتن به سینما و دیدن فیلم مذبور کرده اند.
